জীৱনীমূলক উপন্যাস(Biographical Novel) হৈছে উপন্যাসৰ এক ধাৰা, যি সমসাময়িক বা ঐতিহাসিক ব্যক্তিৰ জীৱনৰ কাল্পনিক বিৱৰণ প্ৰদান কৰে। এই ধৰণৰ উপন্যাসত লেখকে ব্যক্তিৰ জীৱনৰ বিশেষ মুহূৰ্ত, অভিজ্ঞতাসমূহৰ ওপৰত নিৰ্মাণ কৰে, যিয়ে পাঠকক সেই ব্যক্তিৰ দৃষ্টিকোণ আৰু অনুভৱবোৰ উপলব্ধি কৰাত সহায় কৰে।
জীৱনীমূলক উপন্যাসৰ বিশেষত্ব হৈছে ইয়াত কাল্পনিক উপাদানৰ যোগে সাহিত্যিক প্ৰয়োজনীয়তা পূৰণ কৰা হয়। লেখক কেতিয়াবা বাস্তৱ ঘটনাবোৰক পুনৰ কল্পনা কৰে, যাতে চৰিত্ৰৰ গভীৰতা আৰু কাহিনীৰ আকর্ষণ বৃদ্ধি পায়। ইয়াক “অৰ্ধ-জীৱনীমূলক” উপন্যাস বুলি কোৱা হয়, যি জীৱনৰ সত্যতা আৰু সাহিত্যিক সৃজনশীলতাক একেলগ কৰি উলিয়ায়।
1930-ৰ দশকত ৰবাৰ্ট গ্ৰেভছৰ দৰে লেখকৰ সৃষ্টিৰ লগত এই ধাৰাই বিশেষ গুৰুত্ব লাভ কৰিছিল, যিয়ে জীৱনীমূলক উপন্যাসৰ নতুন দিশ দেখুৱাইছিল। উদাহৰণস্বৰূপে, গ্ৰেভছৰ “I, Claudius” উপন্যাসখন ৰোমান সম্রাট ক্লডিয়াচৰ জীৱন আৰু সময়ৰ আৱৰণ কৰে, যি চিত্ৰিত আকাৰত ৰাজনীতি, সমাজ আৰু ব্যক্তিগত সংঘৰ্ষৰ জটিলতা দেখুৱাইছে।
জীৱনীমূলক উপন্যাসৰ জৰিয়তে পাঠকক কেবল এক ব্যক্তিৰ জীৱনৰ গল্প নহয়, বরঞ্চ তেওঁলোকৰ চেতনাৰ মাজেৰে সময়ৰ সাৰांश আৰু সংস্কৃতিৰ প্ৰতিফলন উপস্থাপন কৰা হয়। এই ধৰণৰ উপন্যাসে পাঠকৰ মনত প্ৰশ্ন তুলিবলৈ সক্ষম, যেনে: “এজন ব্যক্তি কিদৰে তেওঁৰ সময়ৰ অৱস্হাসমূহৰ সৈতে সন্মুখীন হৈছিল?”
এই দৃষ্টিত, জীৱনীমূলক উপন্যাসে মানৱ অভিজ্ঞতাৰ গভীৰতা আৰু জটিলতা সন্মুখীন কৰাত এক বিশেষ ভূমিকা গ্ৰহণ কৰে, যি পাঠকক কেবল আনন্দিত নহয়, বৰং চিন্তিতো কৰে।
Learn More
