Artificial Intelligence in Assamese | কৃত্রিম বুদ্ধিমত্তা | আর্টিফিশিয়াল ইন্টেলিজেন্স |

Artificial Intelligence ক অসমীয়াত কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা বুলি কোৱা হয়। কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা (Artificial Intelligence) হৈছে কম্পিউটাৰ ব্যৱস্থাসমূহক এনে ক্ষমতা দিয়া, যাৰ জৰিয়তে সেইবোৰে মানুহৰ দৰে চিন্তা কৰিব পাৰে, সমস্যাৰ সমাধান কৰিব পাৰে, আৰু সিদ্ধান্ত ল’ব পাৰে। এই প্রযুক্তিয়ে বিভিন্ন ক্ষেত্ৰত, যেনে চিকিৎসা, বাণিজ্য, শিক্ষা, আৰু পৰিবহণত দ্ৰুতগতি আৰু সঠিকতা বৃদ্ধিত বিশেষ ভূমিকা পালন কৰিছে। কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ জৰিয়তে মানৱ জীৱন সহজতৰে পৰিচালিত কৰা যায় আৰু ভবিষ্যতে এই প্রযুক্তিয়ে আৰু বহু ক্ষেত্ৰত পৰিৱর্তন আনিব বুলি আশা কৰা হৈছে।

কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা: এটি চমু পৰিচয়

কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা (ইংৰাজী: Artificial Intelligence, সংক্ষিপ্ত ৰূপ AI) হৈছে যন্ত্ৰ অথবা কম্পিউটাৰৰ দ্বাৰা প্ৰদৰ্শিত আৰু পৰিচালিত বুদ্ধিমত্তা। যেতিয়া মানুহৰ প্ৰাকৃতিক বুদ্ধিমত্তাৰ দ্বাৰা সম্পাদিত কামসমূহ ডিজিটেল কম্পিউটাৰ বা কম্পিউটাৰ-নিয়ন্ত্ৰিত যন্ত্ৰমানৱে সম্পন্ন কৰে, তেতিয়া তাক কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা বুলি কোৱা হয়।

এই ক্ষেত্ৰটোৰ অন্তৰ্গত হৈ থকা কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা কম্পিউটাৰ বিজ্ঞানৰ এটি বিশেষ বিভাগ, য’ত মানুহৰ বুদ্ধিমত্তা আৰু চিন্তাশক্তিক কম্পিউটাৰৰ দ্বাৰা অনুকৃত কৰাৰ চেষ্টা কৰা হয়। দৈনন্দিন জীৱনত আমি কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ প্ৰচলিত ব্যৱহাৰ দেখি থাকো, যেনে আমাৰ মোবাইলৰ ভাৰ্চুৱেল ব্যক্তিগত সহায়ক—ভয়চ চাৰ্চ, গুগল এছিস্টেণ্ট, আৰু ফেচ ডিটেকচন আদিৰ ৰূপত। জনপ্ৰিয় ই-কমাৰ্চ ৱেবছাইট এমাজন আৰু ভিডিঅ’ ষ্ট্ৰিমিং ৱেবছাইট নেটফ্লিক্সতো কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ ব্যাপক প্ৰয়োগ দেখা যায়।

কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাক সাধাৰণতে তিনিটা বিশেষ প্ৰণালীত ভাগ কৰিব পাৰি: বিশ্লেষণাত্মক (analytical), মানৱ-অনুপ্ৰেৰিত (human-inspired), আৰু মানৱকৃত (humanized) কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা। ১৯৫৬ চনত ডাৰ্থমাউথ কলেজৰ গৱেষণা সন্মিলনত ‘কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা’ শব্দটো প্ৰথমবাৰৰ বাবে উচ্চাৰিত হৈছিল। সেয়া পৰা কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা পাঠ্যক্ৰমৰ এক বিষয় হিচাপে অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হয়। যদিও পৰৱৰ্তী সময়ত এই ধাৰণাটো মিশ্ৰিত সমালোচনাৰ সন্মুখীন হৈছিল, ১৯৭৪-১৯৮০ চনৰ সময়খিনি ‘কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ শীতকাল’ হিচাপে পৰিচিত হৈছিল, য’ত এই গৱেষণা স্থবিৰ হৈ পৰিছিল।

কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা: ইতিহাস

চিন্তাশক্তি সম্পন্ন কৃত্ৰিম জীৱৰ বিষয়ত পুৰণি সাধুকথা আৰু কল্প-কাহিনীত এক প্ৰকাৰৰ চিত্ৰণ দেখা যায়। মেৰি শ্বেলিৰ “ফ্ৰেংকেনষ্টাইন” অথবা কাৰেল কাপেকৰ “আর.ইউ.আৰ” (R.U.R.—Rossum’s Universal Robots)ত এইবোৰৰ প্ৰতিনিধিত্ব হৈছে। এই চৰিত্ৰবোৰ আৰু সিহঁতৰ কলা-কৌশলৰ কাহিনীয়ে বৰ্তমান কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ নীতিগত দিশত আলোচনা লাভ কৰিছে।

কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ গৱেষণা ১৯৫৬ চনত আমেৰিকাৰ ডাৰ্থমাউথ কলেজত আৰম্ভ হৈছিল। এই গৱেষণাৰ প্ৰতিষ্ঠাপকসকল আছিল কাৰ্নেগি মিলন বিশ্ববিদ্যালয়ৰ এলেন নেৱেল আৰু হাৰবাৰ্ট ছিমন, মেচাছুটেটছ প্ৰযুক্তিবিদ্যা প্ৰতিষ্ঠানৰ জন মেককাৰ্থি, মাৰ্ভিন মিনস্কি, আৰু আইবিএম কোম্পানীৰ আৰ্থাৰ ছেমুৱেল। উল্লেখযোগ্য যে, প্ৰতিজন গৱেষক গৱেষণাৰ নেতৃত্ব দিছিল।

১৯৭৪ চনত কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ গৱেষণা সামান্যভাৱে স্থবির হৈ পৰিল। ছাৰ জেমছ লাইটহিলৰ সমালোচনাই এই স্থবিরতাত বিশেষ ভূমিকা গ্ৰহণ কৰিছিল। আমেৰিকান কংগ্ৰেছেও কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ গৱেষণাৰ পৰিৱৰ্তে অন্যান্য উৎপাদনশীল প্ৰকল্পত ধন খৰচ কৰাৰ আগ্ৰহ দেখুওৱা হৈছিল। ফলস্বরূপ, পৰৱৰ্তী বছৰ কেইটাক কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ ‘শীতল সময়’ বুলি আখ্যা দিয়া হয়।

১৯৮০ৰ আৰম্ভণিত কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ গৱেষণাই নতুন মৰ্যাদা লাভ কৰিছিল। বিশেষ ভূমিকা ল’লে কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ বিশেষধৰণৰ প্ৰগ্ৰাম Expert Systems-ৰ ব্যৱসায়িক সফলতাই। এই প্ৰগ্ৰামটোৱে কৌশলী মানুহৰ জ্ঞান আৰু বিশ্লেষণাত্মক দক্ষতাসমূহৰ অনুকৃতি সৃষ্টি কৰিব পাৰিছিল।

১৯৯০ৰ শেষৰফালে আৰু একবিংশ শতিকাৰ আগছোৱাত কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা কিছুমান ক্ষেত্ৰত বিশেষভাৱে প্ৰয়োগ হোৱা দেখা যায়। ডাটা মাইনিং, বস্তু সৰবৰাহ, আৰু চিকিৎসা ক্ষেত্ৰৰ উল্লেখযোগ্য উন্নতি হৈছে।

২০১১ চনত, আমেৰিকান কুইজ প্ৰতিযোগিতা “জিঅ’পাৰ্ডি!”ৰ বিশেষ খণ্ড এটাত আইবিএমৰ উত্তৰ দিব পৰা মেচিন ৱাটচনে পূৰ্বৰ দুজন মহান চেম্পিয়ন—ব্ৰেড ৰুটাৰ আৰু কেন জেনিংগছক বিশাল ব্যৱধানত পৰাভূত কৰে। উচ্চক্ষমতাসম্পন্ন কম্পিউটাৰ, এলগৰিথমত হোৱা ব্যাপক সফলতা আৰু বিপুল পৰিমাণৰ তথ্যৰ সহজলভ্যতাই মেচিনৰ এই কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ অগ্ৰগতিত বিশেষ ভূমিকা গ্ৰহণ কৰিছিল।

কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা: প্ৰকাৰ

কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাক সাধাৰণতে চাৰিটা বিশেষ ভাগত ভাগ কৰা হৈছে:

1. প্ৰতিক্ৰিয়াশীল যন্ত্ৰ (Reactive Machines):

   • এইধৰণৰ কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ প্ৰাথমিক ৰূপ।

   • ইহঁতৰ কোনো অতীত-স্মৃতি নাথাকে আৰু অতীতৰ কোনো তথ্য ভৱিষ্যতৰ কাৰণে ব্যৱহাৰ নকৰে।

2. সীমিত স্মৃতিৰ যন্ত্ৰ (Limited Memory Machines):

   • অতীতৰ স্মৃতি ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ সক্ষম।

   • স্ব-চালিত বাহনত কেতবোৰ সিদ্ধান্ত লোৱাৰ ক্ষেত্ৰত এইটো ধাৰণা ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে।

3. মনৰ তত্ত্ব (Theory of Mind):

   • এইধৰণৰ কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাই মানুহৰ আৱেগ, বিশ্বাস, চিন্তা, প্ৰত্যাশা বুজি পাব বুলি ভবা হৈছে।

   • সামাজিক সম্পৰ্ক ৰক্ষা কৰিব পৰাকৈ ইহঁত সমৰ্থৱান হ’ব।

   • যদিও এইক্ষেত্ৰত কৰণীয় যথেষ্ট আছে।

4. আত্ম-সচেতন কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা (Self-Aware AI):

   • যন্ত্ৰ এটাক অতি-বুদ্ধিয়ক, মনোযোগসম্পন্ন, আৰু আত্ম-সচেতন হিচাপে গঢ় দিয়াৰ ধাৰণা।

   • এইটো ধাৰণা বাস্তৱায়িত হ’লেই যন্ত্ৰ এটা সম্পূৰ্ণ মানৱলৈ ৰূপান্তৰিত হ’ব।

   • কিন্তু এইধৰণৰ কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাসম্পন্ন যন্ত্ৰ এতিয়ালৈকে দৃশ্যমান নহয়।

ব্যৱহাৰিক দিশত কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা [AI] প্ৰয়োগ:

কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ ব্যৱহাৰ বিজ্ঞান আৰু তথ্য-প্ৰযুক্তি, দৈনন্দিন জীৱন, আৰু ব্যৱসায়-বাণিজ্যৰ ক্ষেত্ৰত ক্ৰমে বৃদ্ধি পোৱা দেখা গৈছে। তলত কিছুমান উল্লেখযোগ্য উদাহৰণ দিয়া হৈছে:

• গুগল চাৰ্চ ইঞ্জিনৰ অনুমানজনিত সন্ধান (Predictive Search):

  • ই ব্যৱহাৰকাৰীৰ অনুসন্ধানৰ অভ্যাস আৰু আগৰ অনুসন্ধানৰ আধাৰত সম্ভাৱ্য সন্ধানৰ প্ৰস্তাৱ কৰে।

• চাকৰি-সম্বন্ধীয় ৱেবছাইট লিংকডইন:

  • কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা ব্যৱহাৰ কৰি ব্যৱসায়িক সংযোগ আৰু চাকৰি সন্ধানৰ পৰিসৰে কষ্টমাইজড অভিজ্ঞতা প্ৰদান কৰে।

• জিমেইলৰ স্মাৰ্ট ৰিপ্লাইবোৰ:

  • ইমেইলৰ উত্তৰ প্ৰদান কৰিবলৈ কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ ব্যৱহাৰ কৰে।

• গীত শুনা কিছুমান এপ্লিকেছন:

  • কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা ব্যৱহাৰ কৰি সংগীতৰ সুপারিশ আৰু বৰ্ণনা প্ৰদান কৰে।

• ম’বাইল বেংকিং এপ্লিকেছন:

  • ক্ৰেডিট কাৰ্ড আৰু অন্যান্য ফাইনেঞ্চিয়েল পৰিসেৱাৰ বাবে ব্যৱহাৰকাৰীৰ সুবিধা বৃদ্ধি কৰে।

• গুগল মেপৰ দৰে যাত্ৰা-সহায়কবোৰ:

  • এই এপ্লিকেছনবোৰ পথ দেখুওৱা আৰু যাত্ৰাৰ পৰিকল্পনা কৰিবলৈ কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ ব্যৱহাৰ কৰে।

• উবৰৰ দৰে টেক্সি সেৱাবোৰ:

  • কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা ব্যৱহাৰ কৰি টেক্সিৰ সুবিধা আৰু সঠিক মূল্যৰ প্ৰস্তাৱ প্ৰদান কৰে।

• এপ’ল ম’বাইলত থকা ব্যক্তিগত সহায়কাৰী ছীৰী (Siri):

  • আপুনিৰ সোৱৰণী আৰু নিৰ্দেশনা অনুযায়ী কাৰ্য সম্পন্ন কৰে।

• আমাজ’ন কোম্পানীয়ে নিৰ্মাণ কৰা ব্যক্তিগত সহায়কাৰী এলেক্সা:

  • গান শুনা, ঘৰৰ সমাধান, আৰু অন্যান্য কামৰ বাবে ব্যৱহাৰকাৰীৰ সহায় কৰে।

• ই-কমাৰ্চ ৱেবছাইট আমাজ’ন ডট কম:

  • কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ সহায়ত কষ্টমাইজড অভিজ্ঞতা প্ৰদান কৰে।

• বোলছবি আৰু ধাৰাবাহিক চোৱা ৱেবছাইট নেটফ্লিক্স:

  • প্ৰচলিত চোৱা সামগ্ৰীসমূহৰ ভিত্তিত ব্যক্তিগত সুপারিশ প্ৰদান কৰে।

• স্বাস্থ্যসম্বন্ধীয় সতৰ্কবাণী অথবা জাননী দিবলৈ ব্যৱহাৰ হোৱা পেজাৰ (Pager):

  • স্বাস্থ্যসেৱাৰ ক্ষেত্ৰত কাৰ্যকৰী সতৰ্কবাণী প্ৰদান কৰে।

• কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ ব্যৱহাৰ

  কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা বিভিন্ন ক্ষেত্ৰত বিস্তৃতভাৱে ব্যৱহৃত হয়। তলত উল্লেখ কৰা হৈছে ক্ৰমানুসাৰে কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ কিছু উদাহৰণ আৰু প্ৰয়োগ:

  1. ডিজিটেল ভাৰ্চুৱেল এচিষ্টেণ্ট:

  – উদাহৰণ: আমাজনৰ এলেক্সা, এপলৰ SIRI। এইসকল ডিজিটেল সহায়ক কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ উত্তম উদাহৰণ।

  2. স্মাৰ্ট সহায়ক:

  – উদাহৰণ: কোঠাত প্ৰৱেশ কৰাৰ সময়ত বাল্ব অন হোৱা, হাত চাপৰি বজোৱাৰ পিছত ফেনখন স্বয়ংক্ৰিয়ভাৱে অন হোৱা।

  3. আত্মসজাগ:

  – কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ এনে ধৰণৰ প্ৰণালী যা বুদ্ধি আৰু চিন্তাৰ পূৰ্ণ বিকাশৰ চেষ্টা কৰে।

  4. সীমিত স্মৃতিশক্তি:

  – কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ এক প্ৰকাৰ য’ত অতীতৰ স্মৃতিৰ ব্যৱহাৰ কৰা হয়, কিন্তু সেয়া মাত্ৰ নিৰ্দিষ্ট কৰ্মৰ বাবে।

  5. ভয়েচ চাৰ্চ:

  – কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ ব্যৱহাৰ কৰি প্ৰশ্নৰ উত্তৰ গোটোৱা আৰু সমাধান প্ৰদান কৰা।

  6. গুগল মেপ:

  – ভ্ৰমণৰ সময়ত পথ নিৰ্দেশনা আৰু ৰিয়েল-টাইম ট্রাফিক তথ্য প্ৰদান কৰা।

  7. স্বয়ংচালিত গাড়ী:

  – গাড়ী নিজে পথ চলা আৰু নিৰ্দেশনা অনুসৰণ কৰা।

  8. এ আই ৰবটিক্স:

  – কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ ব্যৱহাৰ কৰি ৰোবটসমূহৰ নিয়ন্ত্ৰণ আৰু কার্য সম্পাদন।

  9. স্বয়ংক্ৰিয় বিত্তীয় বিনিয়োগ:

  – বিনিয়োগ সিদ্ধান্ত ল’বলৈ কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ ব্যৱহাৰ।

  10. ছ’চিয়েল মিডিয়া নিৰীক্ষণ:

  – ছ’চিয়েল মিডিয়া প্লেটফৰ্মৰ পৰা তথ্য সংগ্ৰহ কৰা আৰু বিশ্লেষণ কৰা।

  11. অনলাইন বিজ্ঞাপন-নেটৱৰ্ক:

  – ক্ৰেতাৰ আচৰণৰ আধাৰত বিজ্ঞাপন প্ৰস্তাৱ কৰা।

  12. গেমিং:

  – গেমৰ ভিতৰত কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ ব্যৱহাৰৰে খেলুৱৈৰ অভিজ্ঞতা উন্নত কৰা।

  13. ই-পেমেণ্ট:

  – অনলাইন পেমেণ্ট প্ৰক্ৰিয়া অধিক সুৰক্ষিত আৰু সৰল কৰা।

  14. চেটবট:

  – গ্ৰাহকৰ সৱালৰ উত্তৰ দিবলৈ আৰু সহায় প্ৰদানৰ বাবে।

  15. স্বাস্থ্যসেৱা:

  – ৰোগ নিৰ্ণয়, চিকিৎসাৰ পৰিকল্পনা, আৰু ৰোগীৰ পৰ্যবেক্ষণত সহায় কৰা।

  16. ব্যৱসায়:

  – ব্যৱসায়িক সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ আৰু অপাৰেশ্যন উন্নত কৰিবলৈ কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ ব্যৱহাৰ।

  17. শিক্ষা:

  – ব্যক্তিগত শিক্ষাৰ অভিজ্ঞতা আৰু শিক্ষাৰ উন্নতিৰ বাবে।

  18. উৎপাদন উদ্যোগ:

  – উৎপাদন প্ৰক্ৰিয়া উন্নত কৰা আৰু সম্পদ ব্যৱস্থাপনাত সহায় কৰা।

  19. নিরাপত্তা আৰু চোৱাচিতা:

  – সুৰক্ষা সিস্টেম আৰু নজৰদাৰী ব্যবস্থাৰ উন্নতি।

  কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ সুবিধাসমূহ

  কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ কিছুমান মূল সুবিধা তলত উল্লেখ কৰা হৈছে:

  – মানুহৰ ভুল হ্ৰাস কৰা:

  – স্বয়ংক্ৰিয় প্ৰক্ৰিয়া আৰু সঠিকতা বৃদ্ধি কৰি ভুলৰ সম্ভাৱনা কমায়।

  – দক্ষতা বৃদ্ধি কৰিব:

  – কাৰ্যক্ষমতা আৰু উৎপাদনশীলতা বৃদ্ধি কৰাত সহায় কৰে।

  – উচ্চ সঠিকতাৰে কাম কৰক:

  – অধিক সঠিক আৰু নিখুঁত ফলাফল প্ৰদান কৰে।

  – প্ৰশিক্ষণ আৰু পৰিচালনাৰ খৰচ হ্ৰাস কৰা:

  – কম খৰচৰ সৈতে অধিক কার্যক্ষমতা লাভ কৰা।

  – ২৪ ঘণ্টা কাম কৰি থাকিব আৰু কেতিয়াও ভাগৰি নাযাব:

  – অৱৰোধবিহীন আৰু ২৪ ঘণ্টা একে অৱস্থাত কাম কৰি থাকে।

  – মানুহৰ বাবে কামবোৰ সহজ কৰি তোলে:

  – দৈনন্দিন কাম আৰু সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ সহজ কৰি তোলে।

  – সামঞ্জস্যপূৰ্ণ ফলাফল প্ৰদান কৰে:

  – ধাৰণা আৰু অভ্যাস অনুসৰি সদায় একে ধৰণৰ ফলাফল প্ৰদান কৰে।